Poradnik inwestora

WSZYSTKO O REKUPERATORACH


Rekuperator to inaczej centrala wentylacyjna, a proces rekuperacji to ogrzewanie świeżego powietrza pobranego z wnętrza domu za pomocą zużytego powietrza usuwanego z pomieszczeń. Zachodzi tu zatem proces odzyskiwania ciepła. Dzięki temu procesowi możemy odzyskiwać ciepło z powietrza usuwanego i przekazywać je do powietrza pobieranego z zewnątrz. Rekuperacja jest niezwykle przydatna w domach dobrze uszczelnionych, gdzie proces wymiany powietrza powinien być częsty.

Przykład rekuperatora.
Przykład rekuperatora.


Budowa rekuperatora

Na budowę rekuperatora składają się:
  • wymiennik ciepła - przekazuje ciepło z powietrza usuwanego do powietrza nawiewanego. W trakcie tej pracy powstają skropliny, zatem element ten powininen być wyposażony w specjalny pojemnik na skropliny,
  • wentylator nawiewny - odpowiedzialny za przepływ powietrza w sieci kanałów nawiewnych, cechą charakterystyczną wentylatora jest spreż - innaczej siła, z jaką wentylator zaciąga i wtłacza powietrze do systemu,
  • wentylator wywiewny - odpowiada za przepływ powietrza w sieci kanałów wywiewnych,
  • filtry - pełnią funkcję oczyszczającą powietrze z zanieczyszczeń (np. kurzu, pyłków traw i drzew), zapobiegając w ten sposób zapychaniu wymiennika,
  • system rozmrożeniowy - w ujemnych temperaturach zapobiega oszronieniu wymiennika ciepła,
  • nagrzewnica elektryczna - odpowiedzialna za dogrzewanie powietrza, które jest już wstępnie ogrzane w wymienniku ciepła,
  • automatyka sterująca - pełni funkcję sterującą pracą całego rekuperatora, również odpowiedzialny za utrzymanie temperatury i ilości powietrza odpowiednio do pory dnia. Można z reguły zaprogramować kilka cykli pracy centrali.



  • Elementy instalacji

    Oprócz rekuperatora pozostałe elementy instalacji to:
  • czerpnia - służy do pobierania powietrza z zewnątrz budynku. Najczęściej umieszczana jest w zewnętrznej ścianie budynku, z daleka od kominów i wywiewek pionów kanalizacyjnych. Warto wiedzieć, iż umieszczając czerpnię na ścianie południowej zapewniamy pobieranie cieplejszego powietrza w okresie zimowym, lecz niekorzystne w okresie letnim.
  • sieć kanałów wentylacyjnych - bardzo istotny element w instalacji, którego trasy należy już przewidzieć na etapie projektowania domu, choćby ze względu na ich wymiary (w granicach 80-250 mm). Wykonuje się je z reguły z rur spiro. Bardzo ważna jest średnica kanałów - zbyt mała powoduje wzrost oporów przepływu i stanowi źródło hałasu. Nawiewniki łączy się z przewodami sprio za pomocą przewodów elastycznych. Dobrze jest, jeśli posiadają one izolację termiczno-akustyczną, która chroni od wilgoci oraz tłumi hałas powstający w przewodach.
  • nawiewniki - najczęstsze zastosowanie stanowią anemostaty lub kratki nawiewne (lepiej zastosować metalowe, które nie przyciągają kurzu, więc nie wymagają częstego czyszczenia).


  • Działanie rekuperatora

    Działanie rekuperatora wygląda następująco:
  • czerpnia pobiera powietrze do wnętrza budynku,
  • za pomocą kanałów powietrze trafia do centrali wentylacyjnej,
  • filtry kierują powietrze na wymiennik ciepła (zimą powietrze jest ogrzewane, latem schładzane),
  • powietrze wychodzi z centrali siecią przewodów, które rozprowadzone są po budynku,
  • świeże powietrze wydostaje się do pomieszczeń za pomocą nawiewników,
  • kratki wywiewne wyciągają powietrze już zużyte z pomieszczenia,
  • powietrze zużyte wydostaje się poprzez kanały wywiewne do centrali,
  • w centrali wentylator wyciągowy kieruje powietrze poprzez filtr do wymiennika,
  • następnie wędruje do wyrzutni powietrza, która umieszczona jest na dachu.


  • Uwaga! Odległość między czerpnią a wyrzutnią powinna wynosić minimum 15 m, żeby nie dochodziło do zanieczyszczenia powietrza czerpanego przez wentylację. Świeże powietrze czerpie się zatem w innym miejscu niż powietrze, które jest wyrzucane na zewnątrz.

    Uwaga! W przypadku gdy dom połączony jest z garażem, nie należy łączyć się go z wentylacją mieszkania, gdyż istnieje duże ryzyko zaciągania do wnętrza domu spalin.


    Cztery wytyczne parametry decydujące o jakości systemu:
  • poziom emisji hałasu - centrale o wysokiej jakości są praktycznie niesłyszane podczas pracy,
  • stopień odzysku ciepła - warto sprawdzić przy różnych trybach pracy urządzenia, wysoka sprawność wymiennika wiąże się z większym zużyciem energii a co za tym idzie wyższymi kosztami energii elektrycznej,
  • spręż wentylatorów - dobrze dobrany to dopasowany do oprów instalacji,
  • koszty wymiany filtrów, które należy wymieniać raz na kwartał.